У Беларусі наспелі аб’ектыўныя і суб’ектыўныя перадумовы для абмеркавання пытання пра адмену смяротнага кары. Абмеркаванне дадзенага пытання не з’яўляецца наступствам ціску з боку ПАРЕ, адзначыў парламентарый.
“Патрабаванне Рады Еўропы будзе ўлічвацца, але не стане вызначальным для прыняцця рашэння пра ўводзіны мараторыя на смяротнае пакаранне. Нам трэба ўлічваць усе фактары: і палітычную волю, і міжнародную сітуацыю, і грамадскую думку”, – заявіў Мікалай Самасейка (на фота).
У інтарэсах грамадства
Рашэнне пра скасаванне смяротнай кары будзе прынятае “не ва ўгоду Радзе Еўропы ці яшчэ камусьці, а ў кантэксце інтарэсаў беларускага грамадства і дзяржавы”, адзначыў калега Мікалая Самасейка дэпутат Ігар Карпенка.
Мікалай Самасейка не лічыць пытанне пра механізм адмены смяротнага пакарання першарадным. На яго думку, галоўнае – вывучыць перадумовы адмены смяротнага пакарання ў краіне.
“Менавіта гэта паслужыць падставай для шляхоў яе адмены: ратыфікацыі міжнародных дамоў, занясення змен у КК РБ, увядзення мараторыя”, – падкрэсліў парламентарый. Паводле яго слоў, для ўвядзення мараторыю неабавязкова падтрымка большасці насельніцтва, таму што гэта рашэнне мае часовы характар, “можна паспрабаваць і паглядзець, што з гэтага атрымаецца”.
Магчымы рэферэндум
Мікалай Самасейка лічыць, што для адмены смяротнага пакарання ў краіне запатрабуецца правядзенне рэферэндуму. Гэта звязана з неабходнасцю занясення змен у Канстытуцыю Беларусі. Тым не менш, спачатку варта разгледзець пытанне пра мараторый на смяротнае пакаранне, мяркуе парламентарый.
Мараторый можа накласці прэзідэнт ці парламент. Паколькі дадзены захад лічыцца часовым, яго можна будзе пасля адмяніць, адзначыў дэпутат.
“Калі давядзецца праводзіць рэферэндум, дык грамадства павінна прымаць рашэнне ўсвядомлена. Для гэтага трэба забяспечыць людзей поўнай, ёмістай інфармацыяй пра ўжыванне смяротнага пакарання ў Беларусі, за мяжой і пра наступствы яе адмены”, заявіла іншы чалец парламенцкай працоўнай групы Таццяна Ісачанка.
Пазітыўны крок
Тым часам міжнародныя структуры вітаюць стварэнне ў беларускім парламенце рабочай групы па пытаннях прымянення смяротнага пакарання. «Стварэнне рабочай групы – пазітыўны крок у правільным кірунку. ПАРЭ гатовая дапамагчы беларускаму парламенту ў дадзеным працэсе », – запэўніў спікер ПАРЕ Меўлют Чавушоглу.
Такога меркавання прытрымліваюцца і беларускія праваабаронцы, якія год таму распачалі кампанію “Праваабаронцы супраць смяротнага пакарання”.
Апошнія ў Еўропе
Па стане на сакавік 2010 года, Беларусь з’яўляецца адзінай краінай у Еўропе, дзе ўжываецца смяротная кара. За захаванне гэтай меры пакарання 80% насельніцтва рэспублікі выказаліся на рэферэндуме ў 1996 годзе. За адмену смяротнай кары ў Беларусі выступаюць ПАРЕ і ЕС, лічачы гэта адной з умоў адмены санкцый. За 2009 год у краіне былі пакараныя два чалавекі.
У 2009 годзе ў Нацыянальным сходзе Беларусі была створаная парламенцкая працоўная група. Яе дзейнасць працягнецца да лета 2010 году. Для вывучэння сітуацыі пасля адмены смяротнага пакарання чальцы працоўнай групы маюць намер наведаць Расію і Ўкраіну.
Не выключана правядзенне парламенцкіх слуханняў з нагоды неабходнасці адмены смяротнага пакарання ў Беларусі. Таксама прапрацоўваецца пытанне пра арганізацыю сумесна з ПАРЕ круглага стала па праблеме смяротнага пакарання.